niedziela, 3 grudnia 2017

Socjopaci są wśród nas - Martha Stout





Z racji tego, iż z socjopatami mamy do czynienia nie od dziś i nie jest to dla nas zjawisko nowe, to pewnie książka autorstwa dr Marthy Stout nie budzi jakiegoś większego "wow". Wiele takich pozycji pojawiło się już na rynku wydawniczym, wiele opracowań socjopatii poświęcono. Mimo wszystko niniejsza książka zasługuje na uwagę, gdyż tak naprawdę dzięki jednej z historii tu zawartej udało mi się osobiście wychwycić takiego socjopatę we własnym otoczeniu. Nie twierdzę, że już wcześniej nie miałem ku temu podejrzeń, ale podczas lektury wszystko nagle zebrało się w jedną całość. Może uda się i wam?

Jak już wspomniałem na początku daleko mi od przerażenia aczkolwiek nie ukrywam, iż ciarki przechodzą mi po ciele kiedy pomyślę, że tak naprawdę średnio cztery na sto osób w moim otoczeniu mogą knuć, spiskować i działać na moją szkodę z uwagi na fakt swojego zaburzenia objawiającego się w największym uproszczeniu tzw. "brakiem sumienia". Im dłużej czyta się książkę Marthy Stout tym większy sens zdaje się mieć taki sposób widzenia socjopaty, tj. jako osoby pozbawionej sumienia. Pomimo, iż ten brak na gruncie emocjonalnym może i powinien budzić współczucie to jednak trudno o nie w momencie kiedy człowiek pomyśli ile może stracić na skutek działań socjopaty, a najgorsze w tym wszystkim jest, że nie będzie najprawdopodobniej mieć o tym pojęcia aż do samego końca. Osoby takie działają bowiem "w białych rękawiczkach" mocno dbając o pozory. Dr Martha Stout w swojej książce skupia się na tych socjopatach, którzy na skutek dużych umiejętności społecznych i umiejętności adaptacyjnych znaleźli się na znaczących stanowiskach i mimo, że niejednokrotnie przyczyniają się do cierpienia wielu ludzi, to bardzo prawdopodobne, iż nigdy nie poniosą konsekwencji swoich czynów, a co gorsza obarczą nimi niewinne jednostki.

Dodatkowym walorem książki Marthy Stout jest fakt, iż w którymś momencie dokonuje ona ciekawego zabiegu. Polega on na tym iż odchodzi od koncentracji na psychologicznym i socjologicznym aspekcie zjawiska socjopatii na rzecz rozważań o naturze filozoficznej na temat genezy i znaczenia sumienia w życiu człowiek. Przytoczone tu badania naukowe i rozmaite eksperymenty psychologiczne stanowią punkt wyjścia do dyskusji na temat odwiecznego dylematu, czy sumienie pomaga czy też przeszkadza w uzyskiwaniu jak największej satysfakcji z życia w społeczeństwie. Podczas gdy niektórym wydawać się może, iż sumienie w tej kwestii przeszkadza choćby z uwagi na niewygodne wyrzuty sumienia to w ostatecznym rozrachunku sprawa wcale nie jest taka prosta. Z jednej strony dylematy natury moralnej rzeczywiście stanowią niejednokrotnie przeszkodę w tym żeby dominować, zdobywać i budować swoją pozycję kosztem innych, słabszych jednostek, lecz z innego punktu widzenia to właśnie fakt posiadania sumienia umożliwia odczuwanie uczuć wyższych takich jak miłość, przywiązanie i empatia. Rodzi się zatem kolejne pytanie - Co tak naprawdę jest źródłem szczęścia i satysfakcji w życiu?. Czy jest to fakt posiadania jak największej pozycji, władzy nad innymi i znaczenia własnej osoby, czy też umiejętność stworzenia wartościowej, bliskiej relacji z drugim człowiekiem? Autorka nie daje jasnej odpowiedzi na ten temat, stara się nie moralizować, a jedynie zachęca do refleksji w tym temacie. Jednocześnie stawia ciekawą hipotezę odnośnie roli sumienia jako pomostu pomiędzy psychologią a szeroko rozumianą duchowością.

Różne można mieć odczucia po zakończeniu lektury książki "Socjopaci są wśród nas". Z jednej strony mało jest tutaj treści, które dla kogoś kto głębiej interesuje się tym obszarem będą stanowiły nowość, a patrząc z drugiej strony jeśli już przebrniemy przez kwestie dla nas oczywiste to znajdziemy wiele punktów widzenia, które mogą stanowić inny, świeży punkt widzenia. Takie są przynajmniej moje odczucia po przeczytaniu tej książki i szczerze ją polecam choćby z uwagi na fakt i z została napisana przez osobę kompetentną ( a różnie z tym bywa), a przede wszystkim że bardzo sobie cenię spojrzenie szerokie, czerpiące z wielu źródeł, modeli i podejść badawczych. Martha Stout tak właśnie bada zjawisko socjopatii - począwszy od kontekstu psychologicznego, poprzez kulturowy, a na duchowości i filozofii kończąc. Bardzo dobra książka, a przypadki tu przedstawione mogą skutecznie pobudzać wyobraźnię, szczególnie przypadek socjopatki, której udawało się przez długi czas pracować jako terapeuta. Jeśli wierzyć, że przypadki tu opisywane mają swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości i powstały na bazie doświadczeń w pracy dr Stout, a przypominają scenariusz thrillera to naprawdę trudno by książka "Socjopaci są wśród nas" nie zaintrygowała czytelnika. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz